نقش زبان و گویش محلی در پایداری فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد در قلب کوهستان‌های زاگرس، جایی که طبیعت هنوز سخاوتمندانه می‌بارد، زبان و گویش‌های محلی استان کهگیلویه و بویراحمد همچون ذخایر معنوی، هویت مردمان این سرزمین را شکل داده‌اند. گویش لری بویراحمدی، بهمئی، طیبی و دیگر لهجه‌های محلی، نه‌فقط ابزار ارتباط، بلکه گنجینه‌ای از […]
نقش زبان و گویش محلی در پایداری فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد
در قلب کوهستان‌های زاگرس، جایی که طبیعت هنوز سخاوتمندانه می‌بارد، زبان و گویش‌های محلی استان کهگیلویه و بویراحمد همچون ذخایر معنوی، هویت مردمان این سرزمین را شکل داده‌اند. گویش لری بویراحمدی، بهمئی، طیبی و دیگر لهجه‌های محلی، نه‌فقط ابزار ارتباط، بلکه گنجینه‌ای از تاریخ، ادبیات شفاهی، ضرب‌المثل‌ها و جهان‌بینی قومی هستند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صدای باشت، زبان محلی، حافظه فرهنگی یک قوم است. در آن، داستان‌ها، متل‌ها، دعاها و حتی ساختارهای اندیشه‌ای نهفته‌اند. کودکانی که با لالایی‌های لری بزرگ می‌شوند، ناخودآگاه با نظام فکری و اخلاقی نسل‌های گذشته پیوند می‌خورند. این زبان، پیوند عمیقی میان نسل‌ها ایجاد کرده است.
اما با رشد شهرنشینی، مهاجرت، نظام آموزشی تک‌زبانه و سلطه زبان رسمی در رسانه‌ها، نسل جدید به‌سرعت در حال فاصله گرفتن از زبان مادری است. بسیاری از کودکان، تنها در سطح واژگان ساده با گویش محلی آشنایند و از درک ساختارهای پیچیده یا ادبیات شفاهی ناتوان‌اند.
اگر امروز چاره‌ای نیندیشیم، فردا زبان مادری‌مان را در کتاب‌های مردم‌شناسی جست‌وجو خواهیم کرد.
برای حفظ و ترویج زبان محلی، اقدامات زیر ضروری است:
ثبت و مستندسازی واژگان، داستان‌ها و اصطلاحات محلی
تدریس داوطلبانه زبان محلی در مدارس به صورت مکمل
تولید محتوای رسانه‌ای به زبان لری
برگزاری شب‌های شعر و قصه‌گویی محلی در فرهنگسراها
صدای باشت می‌تواند پیشتاز این جریان باشد؛ با پادکست‌های محلی، انتشار واژه‌نامه‌های بومی، و دعوت از بزرگسالان برای بازگو کردن متل‌ها و خاطرات شفاهی، زبان مادری را دوباره در دل خانه‌ها زنده کند.
زبان مادری، چراغی است که اگر خاموش شود، تاریکی هویت آغاز می‌شود.
پدیدآورنده:
فرشاد هاشمی‌نسب – زبان‌شناس