جشن‌ها و آیینهای سنتی در کهگیلویه و بویراحمد؛ تقویم فرهنگی یک قوم در استان کهگیلویه و بویراحمد، مناسبت‌ها تنها یک روز در تقویم نیستند؛ بلکه آیینهای از اعتقادات، پیوندهای اجتماعی و هویت فرهنگی مردمان این دیار به شمار می‌روند. از جشن‌های کهن نوروزی و سیزده‌بدر گرفته تا آیینهای خاص مانند عروسی‌های ایلی، چمر سوگواری، […]
جشن‌ها و آیینهای سنتی در کهگیلویه و بویراحمد؛ تقویم فرهنگی یک قوم
در استان کهگیلویه و بویراحمد، مناسبت‌ها تنها یک روز در تقویم نیستند؛ بلکه آیینهای از اعتقادات، پیوندهای اجتماعی و هویت فرهنگی مردمان این دیار به شمار می‌روند. از جشن‌های کهن نوروزی و سیزده‌بدر گرفته تا آیینهای خاص مانند عروسی‌های ایلی، چمر سوگواری، یا نذرهای جمعی سنتی، همه این رویدادها حامل پیام‌هایی از همدلی، همیاری، معنویت و زیبایی‌اند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صدای باشت، یکی از برجسته‌ترین آیین‌ها، چمر (چَمَر) است؛ مراسمی سوگ‌محور که در آن با نوای حزن‌انگیز سرنا و دهل، طایفه‌ای به یاد عزیز ازدست‌رفته خود، حلقه‌وار می‌رقصند. یا عروسی‌های سنتی که با همراهی موسیقی بومی، بازی‌های محلی و لباس‌های رنگارنگ، جلوه‌ای از شکوه و نظم فرهنگی را به نمایش می‌گذارند.
اما این آیین‌ها در سال‌های اخیر با چالش‌های جدی روبه‌رو شده‌اند؛ از جمله بی‌توجهی نسل جدید، مهاجرت، تغییر سبک زندگی و نفوذ سبک‌های غیر بومی در مراسم‌ها. رفته‌رفته، جای آیینهای اصیل را برنامه‌های کلیشه‌ای و تکراری گرفته‌اند که روح بومی در آن‌ها به چشم نمی‌خورد.
برای حفظ این سرمایه‌های فرهنگی، باید برنامه‌ریزی مدونی انجام شود. آموزش در مدارس، برگزاری جشنواره‌های بومی، مستندسازی آیین‌ها، و مهم‌تر از همه، بازنمایی این آیین‌ها در رسانه‌های محلی، از گام‌های حیاتی در این مسیر است.
صدای باشت به عنوان یک رسانه فرهنگی، می‌تواند نقش مؤثری در معرفی این آیین‌ها ایفا کند؛ از طریق پرونده‌های تصویری، گفت‌وگو با کهنسالان، و گزارش‌های تحلیلی از تغییرات در مراسم‌های سنتی.
آیینهای بومی، حافظه جمعی یک قوم‌اند؛ اگر امروز برای آن‌ها قلم نزنیم، فردا تنها در خاطره‌ها خواهند بود.
پدیدآورنده:
پروین عسکری – مردم‌شناس و پژوهشگر فرهنگ‌های آیینی